Suriye’de Esed Rejimi Nasıl Çöktü?

Mart 2011’de duvar yazısıyla başlayan olaylar, Suriye’de iç savaşa dönüştü ve 8 Aralık 2024’te Suriyeli muhalifler başkent Şam’ı ele geçirdi. Baas rejimi çöktü, Esed ailesi Rusya’ya sığındı. Uzun süredir devam eden çalkantılı sürecin ardında Türkiye’nin önemli rolü olduğu belirtiliyor. Türkiye’nin muhaliflere sağladığı destek, çöküş sürecini hızlandırdı.

Rejimin Çöküşünde Türkiye’nin Rolü

Ömer Özkızılcık’a göre, Türkiye’nin muhaliflere sağladığı güvenli bölge, muhaliflerin düzenli yapıya geçmesini sağladı. Esed rejimi içinde yaşanan insan kaynağı eksikliği ve yolsuzluklar da rejimin çöküşünde etkili oldu. Azınlık gruplarının bile desteğini yitirmesi süreci hızlandırdı.

Rusya ve İran’ın Rolü

Rusya ve İran, Esed rejimine destek veren ülkelerdi ancak sonuçta Suriye’deki olayları önleyemediler. Rusya’nın Suriye’de askeri gücünün sınırlarının görülmesi, İran’ın da İsrail ile olan sorunları rol oynadı. Rusya ve İran’ın artık Suriye’de belirleyici bir rol oynaması beklenmiyor.

Esed Sonrası Suriye

Esed rejiminin devrilmesi sonrasında Suriye için belirsizlik devam ediyor. Farklı grupların bir araya gelip ortak bir yol haritası izlemesi zor olabilir. Özkızılcık, Suriye’de devletin yıkılmadan bir geçiş süreci yaşanacağını ve en etkili aktörün Türkiye olduğunu belirtiyor. PKK/YPG’nin devlet hayali de suya düşmüş durumda.

Özkızılcık’a göre, Suriye’de gelecekte en etkili aktör Türkiye olacak ve ülkenin birlik ve istikrarı için önemli bir rol oynayacak. Bu süreçte diğer ülkelerin de etkisi azalırken Türkiye’nin etkinliği artabilir.